ΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ ΘΗΣΑΥΡΟΦΥΛΑΚΕΙΟ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
«Mε κατάνυξη και δέος, είχα την τιμή, σήμερα 15 Δεκεμβρίου να επισκεφτώ για μια ακόμη φορά, τον Μητροπολιτικό Ι. Ναό Αθηνών. Η πρόσκληση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών ήταν εδώ και έναν χρόνο «παγωμένη», από μέρους μου, λόγω της πανδημίας. Αλλά η πρόκληση να δω και να θαυμάσω τα εκθέματα στο νεοσύστατο «Μουσείο – Κειμηλιοφυλάκιο», στάθηκε πλέον, ανώτερη των επιφυλάξεων. Έτσι τηρουμένων όλων των μέτρων προστασίας, διείσδυσα στα ενδότερα της Μητρόπολης των Αθηνών».
Θεόδωρος Γκούμας.
Πρόκειται για τον υπόγειο χώρο, κάτω από την Εκκλησία, που θεμελιώθηκε τα Χριστούγεννα του 1842 Το άβατο Παρεκκλήσι, όπου φυλασσόταν ότι πολύτιμο σε ιερατικά και λατρευτικά αντικείμενα, πλην εικόνων. Την αποθήκη, στις κοίτες του κρυφού ποταμού Ηριδανού, που γέμισε με τους αιώνες, από σκόνη, μνήμες και μυστικά. Μέχρι το 2016 όπου το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, χρηματοδότησε την μετατροπή του υπογείου της Μητρόπολης, σε Θησαυροφυλάκιο και Κειμηλιοφυλάκιο. Με την επιμέλεια των: Ηλία Παπαγεωργίου (μουσειολόγου και συντηρητή έργων τέχνης) και Παντελή Φελέρη (μουσειογράφο, αρχιτέκτονα και συντηρητή).
Μετά το τέλος της εορταστικής Θείας Λειτουργίας (Αγ. Ελευθερίου), απασφάλισαν οι συναγερμοί και άνοιξαν οι καγκελόπορτες, για να εισέλθω στο Κειμηλιοφυλάκιο, που εγκαινιάστηκε τον Ιανουάριο του 2020 από τον ΠΔ Προκόπη Παυλόπουλο. Αριστερά της εισόδου του Καθεδρικού Ι. Ναού, κατεβήκαμε την περίτεχνη μαρμάρινη σκάλα και μπήκαμε στο Σκευοφυλάκιο. Στο εμβληματικό πνευματικό μουσείο που εμπνεύστηκε ο προϊστάμενος της Μητρόπολης π. Θωμάς Συνοδινός (με σπουδές αρχαιολογίας).
Ο υποβλητικός φωτισμός, η περίτεχνα ζωγραφισμένη οροφή, οι γεμάτες προθήκες με πολύτιμα αργυρά και χρυσά αντικείμενα εκκλησιαστικής τέχνης, καλούν τον επισκέπτη σε ένα διαφορετικό προσκύνημα. Γύρω μου: παμπάλαιες αρχιερατικές μίτρες, χειροποίητοι χρυσοκέντητοι επιτάφιοι, λάρνακες και λειψανοθήκες αιώνων, τεράστια αργυρά ευαγγέλια, τάματα πιστών από όλα τα μέρη του ορθόδοξου κόσμου, περίτεχνοι εκκλησιαστικοί σταυροί, αλλά και βασιλικοί θρόνοι από τον καιρό του Ελληνικού Βασιλείου. Όλα τα εκθέματα ψιθυρίζουν ιστορίες, όλα τα αντικείμενα αναδύουν μνήμες…
Από τα κειμήλια ξεχωρίζουν: H εικόνα της Αγίας Σκέπης του Φώτη Κόντογλου. Τα δισκοπότηρα του μητροπολίτη Αθηνών Γερμανού (κατά κόσμο Καλλιγά). Άμφια του 19ου αιώνα που προήλθαν από τη Ρωσία, όπως επίσης χειρόγραφα και Ευαγγέλιο του 16ου αιώνα. Επίσης ξεχωρίζει, σπάνιος Επιτάφιος που κεντήθηκε στη Βιέννη. Υφασμάτινοι κεντητοί σταυροί που κοσμούν άμφια, τα οποία χρονολογούνται στα τέλη του 17ου αιώνα και είχε κεντήσει η διάσημη Πολίτισσα κεντήστρα Δεσποινέτα. Οι θρόνοι του βασιλιά Γεωργίου Α’, που κατασκευάσθηκαν το 1862. Ενώ ιδιαίτερη καλλιτεχνική και ιστορική αξία έχει η εικόνα της Αγίας Φιλοθέης (1832) η παλαιότερη που έχει βρεθεί στην Ελλάδα.
Η ώρα εκεί κάτω είχε περάσει και μου το θύμισε ο χτύπος του ρολογιού που σήμαινε μεσημέρι. Ήταν ώρα να ανέβω επάνω, να αποχαιρετίσω την εκκλησιαστική ιστορία των Αθηνών. Προχώρησα στο στενό κλιμακοστάσιο, πίσω μου τα φώτα έσβησαν. Ο χώρος παραδόθηκε ξανά στην σιωπή. Μόνο οι αφυγραντήρες ακούγονταν και βαθιά, κάτω από τα πόδια μου, το μετρό που κινούμενο στα σκοτάδια, πήγαινε για Μοναστηράκι.
Σήκωσα το κεφάλι μου και θαύμασα ένα κιονόκρανο,
έργο του Φυτάλη, όταν πίσω μου άκουσα κάτι σαν ψαλμωδία. Γύρισα,
κοίταξα, μα δεν ήταν άλλος εκτός του φύλακα που ενεργοποιούσε τον
συναγερμό. Προχώρησα να φτάσω την προπορευόμενη παρέα, όταν άκουσα πάλι
κάτι. Ανέβηκα βιαστικά στην τεράστια βασιλική του Ναού. Έφτασε και ο
φύλακας… -Άκουσες κάτι; Mε ρώτησε. –Έγνεψα καταφατικά. –Το υπόγειο είναι
ζωντανό! Μου είπε και αφού χαιρέτισε χάθηκε στο ημίφως προς το Ιερό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου