To παράνομο ταξίδι της “Madonna Esterházy” του Ραφαέλο, στην Ιτέα το 1983

 

Mια καταπληκτική ιστορία, με αντικείμενο: έναν ανυπολόγιστης αξίας, ζωγραφικό πίνακα, του Ραφαήλ. Που εικονίζει την Παναγία και δύο μικρά βρέφη (Τον Χριστό και τον Πρόδρομο Ιωάννη). Μέσα στον Ευρωπαϊκό χειμώνα, στην Βουδαπέστη και με τόπο του εγκλήματος: την εθνική της πινακοθήκη, όπου ονομάζεται Μουσείο των Καλών Τεχνών. Στόχαστρο μιας σύμπραξης της ιταλικής και ελληνικής μαφίας, που η πρώτη θα δράσει για την κλοπή και η δεύτερη θα διαχειριστεί τον ανυπολόγιστο σε αξία καλλιτεχνικό θησαυρό, προς όφελός της. Χρονικά μεταφερόμενοι σαράντα χρόνια πριν και στο 1983, την κομουνιστική Ουγγαρία, την σοσιαλιστική Ελλάδα, αλλά και την καπιταλιστική Αμερική.

Μια ιστορία που από πρωτοσέλιδα του ευρωπαϊκού τύπου και τηλεγραφήματα της Ιντερπόλ, έγινε αστυνομικό βιβλίο και τηλεοπτική αστυνομική σειρά. Ανθρωποκυνηγητό σε πολλές χώρες, αστυνομικές επιχειρήσεις με υπόπτους και συλλήψεις. Δίκες και αποκαλύψεις αλλά και θρύλος από στόμα σε στόμα έως σήμερα, για την εκτέλεση μιας τόσο ριψοκίνδυνης και μεγάλης κλοπής. Με άδοξο τέλος, αφού οι διωκτικές αρχές αφηνιασμένες κυριολεκτικά ισοπέδωσαν κάθε αντίσταση, σπάζοντας τον νόμο της σιωπής. Και πλήρη διαλεύκανση του εγκλήματος, ανακτώντας πλήρως το κλεμμένο υλικό (τους έξι από τους επτά συνολικά πίνακες), μεταξύ των οποίων η Μοναδική  “Madonna Esterházy”.

Έως σήμερα, η Κλοπή από το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βουδαπέστης, είναι γνωστή ως: «Η κλοπή του αιώνα», όπως την ονόμασαν οι αξιωματικοί της Ιντερπόλ. Οι μουσαμάδες των έργων που κλάπηκαν, ταξίδεψαν οδικώς, κρυμμένοι μέσα σε ένα Fiat Ritmo. To oποίο, μέσω Γιουγκοσλαβίας έφτασε στην Ελλάδα και κατέληξε στην παραλιακή Ιτέα. Από εκεί κρυμμένοι σε φορτίο ελαιών, θα ταξίδευαν προς τις ΗΠΑ όπου και τα έργα περίμενε ο τελικός αποδέκτης αγοραστής, ο κλεπταποδόχος. Μετά την επιτυχή κινητοποίηση των αρμοδίων ευρωπαϊκών αρχών και  την πληροφόρηση που έδωσε ο ίδιος ο Έλληνας υπουργός στον εγκέφαλο της μαφίας, η παράδοση των πινάκων ήταν μονόδρομος.

Η σπείρα ξεφορτώθηκε τον κλεμμένο θησαυρό, αφήνοντάς τον στο προαύλιο της Παναγίας της Τρυπητής, στο Αίγιο για να ελαφρύνει την θέση της και το κουκούλωμα της υπόθεσης μπήκε σε εφαρμογή. Έως την ώρα που ένας δαιμόνιος ρεπόρτερ, ο οποίος δεν υπέκυπτε ποτέ μπροστά σε τίποτα, βρέθηκε στα χνάρια της υπόθεσης, για λογαριασμό δεξιάς αθηναϊκής εφημερίδας. Ήταν - ο  75χρονος σήμερα, Κώστας Τσαρούχας που ξεσκέπασε την υπόθεση. Αποκαλύπτοντας πρόσωπα και καταστάσεις για την μοναδική συνεργασία της τότε εξουσίας, με την ελληνική και ιταλική μαφία, που αποπειράθηκε να επιτύχει κάνοντας την «Κλοπή του αιώνα». Γι αυτό το θέμα έγραψε βιβλίο: «Το Ασημένιο Δηνάριο», που κυκλοφόρησε το 1993 και στο οποίο βασίστηκε το σενάριο, ομώνυμης σειράς 14 επεισοδίων του ΑΝΤ1, που παίχτηκε το 1994

Εκτός του πίνακα «Η Μαντόνα του Εστερχάζι», οι κλεμμένοι πίνακες ήταν: ένα ακόμη έργο του Ραφαήλ, το επονομαζόμενο «Πορτρέτο ενός νεαρού». Τρία έργα του Ελ Γκρέκο – Δομήνικου Θεοτοκόπουλου: «Πορτραίτο του Τζιορζιόνε», «Η Παναγία με τους έξι Αγίους» και «Ιωσήφ, Μαρία και Θείο Βρέφος». Kαθώς και δύο έργα του Τιντορέτο: «Πορτέτο Γυναίκας» και το «Πορτρέτο Άνδρα». Για τα οποία σύμφωνα με την δικογραφία ο ιθύνων νους της επιχείρησης θα πλήρωνε τους εκτελεστές με το ποσό των δύο εκατομμυρίων δολαρίων. Η αξία των έργων είναι στην κυριολεξία ανυπολόγιστη. Για να υπάρξει μέτρο σύγκρισης, αρκεί να αναλογιστούμε ότι ένα μικρών διαστάσεων, απλό σχέδιο του Ραφαήλ,  που δημοπρατήθηκε πρόσφατα ξεπέρασε το ποσό των 17 εκατομμυρίων ευρώ.

Σήμερα, η Παναγία της συλλογής Εστερχάζι, εξαίρετο δείγμα της Ιταλικής Αναγέννησης, βρίσκεται ατάραχη και συνηρημένη, στην προθήκη της, στην πινακοθήκη της πρωτεύουσας της Ουγγαρίας. Από το 1508 που ο Ραφαέλο Σάντσιο ντα Ουρμπίνο, ζωγράφισε στην Ρώμη (με εντολέα πελάτη τον Πάπα Ιούλιο Β΄), αυτός ο μοναδικός πίνακας  δεν έχει ταξιδέψει ποτέ στην Ελλάδα. Παρά μόνο τον Νοέμβριο του 1983 όπου σχισμένος σε δύο κομμάτια, σε χέρια βέβηλα και λιγδωμένα, πέρασε τους δρόμους της ανομίας, από την Ιτέα στο Αίγιο. Ο Ραφαήλ, δημιουργός της τοιχογραφίας, με θέμα: Παρνασσός, στο Αποστολικό Παλάτι του Βατικανού, δεν θα φανταζόταν ποτέ, ότι στους πρόποδες του θρυλικού αρχαίου όρους της Φωκίδας, την Ιτέα, θα κατέληγε μετά από πέντε αιώνες και η “Madonna Esterházy”.

 

Θεόδωρος Χρ. Γκούμας.

Δημοσιογράφος.

Ανεξάρτητος. Μη εκτελεστικός Σύμβουλος Εκδόσεων.

 

 

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΛΗ

 

Στην περιοχή του Κεραμικού της Αθήνας, βρέθηκα σήμερα, για αυστηρά υπηρεσιακούς λόγους. Στο αρχαίο νεκροταφείο της Αθήνας, όπου τα μεγαλύτερα και καλύτερα κρυμμένα μυστικά, της αρχαιότητας. Έτσι τελειώνοντας γύρω στο μεσημέρι την δουλειά μου, αποφάσισα να μη φύγω αλλά να περιδιαβώ την περιοχή. Με σκοπό να καταγράψω στοιχεία γύρω από τον μεγαλύτερο αρχαιολογικό θησαυρό της Κλασσικής Αρχαιότητας. Το «Δισκοπότηρο» της Αρχαιολογίας του 5ου Αιώνα προ Χριστού. Το καλά φυλαγμένο μυστικό του Τάφου του Περικλή, του ηγέτη της Αθηναϊκής Δημοκρατίας του «Χρυσού Αιώνα». Ότι δηλαδή είναι, για το Βασίλειο των Μακεδόνων: ο Τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

 

O Tάφος του Περικλή όμως, σε αντίθεση με αυτόν του Μεγάλου Στρατηλάτη, γνωρίζουμε επακριβώς που βρίσκεται. Είναι σε γνώση των αρχαιολόγων και της επιστημονικής κοινότητας το ακριβές σημείο, όπου τα οστά ή η τέφρα του υπέρλαμπρου άνδρα της Αθήνας. Μαζί με κτερίσματα, ταφικά αγγεία και όστρακα, μέσα σε σαρκοφάγο ανάλογη του Μεγάλου Νεκρού, ξέρουμε που βρίσκονται θαμμένα. Η «Αμφίπολη της Αθήνας» είναι χαρτογραφημένη από την εποχή του περιηγητή Παυσανία μέχρι την εποχή του βασιλιά Γεωργίου Α΄ Όπου η θέση αυτή επιλέχθηκε για την υποδοχή και την παράδοση των κλειδιών της πόλης στο νεαρό βασιλιά κατά την άφιξή του στην Ελλάδα στις 30 Οκτωβρίου 1863, λόγω της σπουδαιότητάς της που απορρέει από τους Τάφους των Επιφανών Ανδρών που έχουν ταφεί εδώ. Και δεν έχει άλλο όνομα παρά «Νεκροταφείο της Αγίας Τριάδας». Στην Κοιλάδα των Τάφων, του Κεραμικού. Γνωστό στην αρχαιότητα ως: ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΗΜΑ

 

Πριν ξεδιπλώσω την έρευνα και αποκαλύψω με όνομα και αριθμό τον Τάφο του Περικλή, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο, σχετικά με την ατολμία, σκοπιμότητα ή και συγκάλυψη του θέματος. Πράγμα που εκτός από προφανές είναι και διαλαλούμενο, τόσο από την τοπική κοινωνία του Κεραμικού – Μεταξουργείου, που μέσω τοπικών οργανώσεων από επαγγελματίες και κατοίκους ζητείται να ανασκαφεί και αναδειχθεί. Όσο και από τον Ανώτατο Πολιτειακό Άρχοντα, τον τότε ΠΔ Κάρολο Παπούλια, που το 2010 σε επίσκεψη του, στην περιοχή ενημερώθηκε και υποσχέθηκε την συνδρομή του για την ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Χωρίς μέχρι σήμερα να μην έχει γίνει σχεδόν τίποτα, από τη Γ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

 

Και γεννάται εύλογα το ερώτημα: Ποιος δεν θέλει την αποκάλυψη του Τάφου του Περικλή; Ποιος δεν επιθυμεί την σύνδεση του σύγχρονου Έλληνα, με τους Αρχαίους του προγόνους; Ποιος εμποδίζει, κωλυσιεργεί, υπεκφεύγει να φέρει στο φως, το σπουδαιότατο εύρημα που θα τονώσει το ηθικό των Ελλήνων; Ποιος μας πολεμάει, ως έθνος παρότι κατοικούμε εδώ σε αυτό το πέτρινο ακρωτήρι – όπως λέει ο ποιητής, αδιάλειπτα πάνω από 3.000 χρόνια και ομιλούμε ακόμη, την ίδια αρχαία γλώσσα με τον Περικλή; Γιατί το οικιστικό σύνολο που καταπλακώνει τον Τάφο του Περικλή καθώς και τους παρακείμενους, όπως του Κίμωνος, του Θρασυβούλου, του Κλεισθένους, του Αρμοδίου, του Αριστογείτονος κ.ά. δεν απομακρύνεται εν μια νυκτί και με φαστ τρακ διαδικασίες;

 

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα ιστορικά στοιχεία, το ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΗΜΑ αποτελεί το δημόσιο νεκροταφείο, το νεκροταφείο δηλαδή δημόσιων, επιφανών ανδρών του 5ου προ Χριστού αιώνα και χωροθετείται στα αριστερά και δεξιά μιας λεωφόρου πλάτους 40 μ. και μήκους 1.100 μ. που ξεκινούσε από το Δίπυλο, τη σημαντικότερη είσοδο της Αρχαίας Αθήνας, και κατέληγε στην Ακαδημία του Πλάτωνα.

 

Στην Αθήνα σήμερα, το Δημόσιο Σήμα χωροθετείται κάτω και μεταξύ των οδών Πλαταιών και Σαλαμίνος στον Κεραμεικό που ξεκινούν από τον ομώνυμο αρχαιολογικό χώρο της περιοχής και καταλήγουν στις γραμμές του τρένου, ενώ συνεχίζοντας προς την Ακαδημία Πλάτωνος τοποθετείται κάτω από την οδό Μοναστηρίου. Με τον Τάφο του Περικλή να βρίσκεται σε βάθος μέχρι και εννέα μέτρα, στα θεμέλια της Εκκλησίας της Αγίας Τριάδος, πάνω στην οδό Πειραιώς, στο 87 Β΄ και απέναντι από την οδό Σαλαμίνος.

 

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός οτι μανιωδώς οι Χριστιανοί, έχτισαν πάνω από κάθε μνημείο και ιερό που αναφερόταν στην Εθνική θρησκεία των Ελλήνων, κάποιον Χριστιανικό Ναό. Όπως έγινε στον Τάφο του Περικλή. Ούτε αποτελεί έκπληξη πως η Εκκλησία της Αγίας Τριάδας, αυτή η καταθλιπτική χονδροειδέστατη εκκλησιά, που εγκαινιάστηκε το 1955 συγχέεται με σχέδια του Αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ για μια άλλη ομώνυμη Εκκλησία Αγίας Τριάδος, στην περιοχή. Παρότι λίγο πιο εκεί, βρίσκονται αυτά τα ίδια σχέδια του Τσίλερ εφαρμοσμένα σε Ναό που φέρει την ονομασία: Άγιος Γεώργιος Τροπαιοφόρος. H έκπληξη είναι άλλη και δεν αφορά την φρενίτιδα παλαιών και νέων Εκκλησιών. Βυζαντινών και μεσαιωνικών που γκρεμίστηκαν, νεώτερων και σπουδαίων που κατασκευάστηκαν, στον τόπο αυτό.

 

Η έκπληξη έρχεται ξαφνικά και ακαριαία, όταν ο επισκέπτης της ιστορίας αποφασίσει να περπατήσει πάνω στα Ιερά αυτά χώματα. Να περιηγηθεί, όπως εγώ σήμερα και να καταγράψει στοιχεία για τον Τάφο του Περικλή. Γιατί ο μέσος και ανυποψίαστος Έλληνας θα διαπιστώσει πως την δόξα των Επιφανών Ανδρών του ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ, στον Κεραμικό την έχουν προ πολλού κλέψει. Πάνω από τον Περικλή και όλους τους σπουδαίους πολιτικούς, στρατηγούς, ρήτορες, πολεμιστές (πλην των Μαραθωνομάχων που βρίσκονται στον Τύμβο του Μαραθώνα), κάθονται δύο πολιτικοί νεοέλληνες. Που κατοικούν νοητά, στην επιφάνεια, σε μικρά νεοκλασικά παλάτια, ενώ οι ένδοξοι αρχαίοι παραμένουν θαμμένοι μέσα στις λάσπες και τα αργιλώδη ιζήματα, που διαμόρφωσε ανά τους αιώνες ο Ηριδανός, στην κοιλάδα του Κεραμικού.

 

Πρόκεται για τα κτίρια, ανατολικά και νότια της Αγίας Τριάδας, όπου ο Τάφος του Περικλή. Εκεί που στεγάζονται τα Ιδρύματα:

Πνευματικό Ίδρυμα Γεωργίου Παπανδρέου Στη συμβολή των οδών: Σαλαμίνος και Πειραιώς.

Ίδρυμα Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης Γωνία: Σαλαμίνος και Ψαρομιλήγκου.

 

Nα συνομιλούν με την ιστορία και τα δύο, ως πνευματικού φορείς των φυσικών προσώπων, που εμπεριέχουν. Ανταγωνιστές και αντίπαλοι στη ζωή και τον θάνατο. Και διεκδικητές για την υστεροφημία τους, της μοναδικότητας του χώρου του Κεραμικού που ως «Δίπυλον» προσφέρει και μια άλλη μεταφυσική πύλη, προς την αιωνιότητα. Αδιαφορώντας για τον Μεγάλο Νεκρό που παραμένει από κάτω τους, αφού αυτοί και μόνον αυτοί θα τιμώνται από τους Έλληνες, ως Μεγάλοι. Παρόντες σκοπίμως εδώ, μέσα από τα τεκμήρια των έργων τους, στο ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΗΜΑ

 

 

Θεόδωρος Χρ. Γκούμας.

Δημοσιογράφος.

Ανεξάρτητος. Μη εκτελεστικός Σύμβουλος Εκδόσεων.