Η ΜΟΝΗ ΕΙΣΟΔΕΙΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΟΝ ΥΜΗΤΤΟ - ΜΕ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ

 

 Η ΜΟΝΗ ΕΙΣΟΔΕΙΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΟΝ ΥΜΗΤΤΟ - ΜΕ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ

 

«H εκδρομή στον Υμηττό, είναι μια συνήθεια, από τότε που κατοικούσα στην παρακείμενη πόλη του Ήλιου. Η επίσκεψη στα Μοναστήρια του αρχαίου αυτού, άνυδρου βουνού, είναι μια επίκτητη συνήθεια, από τον φριχτό καιρό της πανδημίας. Έτσι σήμερα ανηφόρισα με προορισμό την Μονή Καισαριανής (Ι.Μ. Εισοδείων της Θεοτόκου), χτισμένη πάνω σε Αρχαίο Ναό της Θεάς Δήμητρας».

 

Θεόδωρος Γκούμας.

 

 

Μέσα σε ένα μαγευτικό φυσικό τοπίο και σε 350 μέτρα υψόμετρο, βρίσκεται από τον 11ο αιώνα, περιχαρακωμένη από τείχη, η σταυροπηγιακή Μονή που οφείλει το όνομά της, στον Πελασγό βασιλιά Κελεό και την κόρη του: Σ(Κ)αισάρια – Καισαριανή. Το φημισμένο μοναστήρι της Καισαριανής, που αποτελεί για την Αθήνα έναν «μικρό Μυστρά».

 

Εδώ ο χρόνος έχει παγώσει στην εποχή του Μεσαίωνα, καθώς οποιοδήποτε υφιστάμενο κτίσμα, σωζόμενο ανθρώπινο έργο ή αναγκαία για την προσβασιμότητα του χώρου εργασία, έχει ενσωματωθεί στο αρχιτεκτονικό ύφος, της εποχής κτήσης, της Μονής. Ειλικρινά πρόκειται για ένα υπέροχο αναστηλωτικό έργο και για ένα πολιτιστικό κόσμημα, της Αττικής.

 

Στο μοναστικό κτιριακό συγκρότημα, ξεχωρίζει ο τριώροφος «Πύργος των Μπενιζέλων», που στέγασε την ιστορική οικογένεια, της Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας, όταν το 1682 αναζήτησαν καταφύγιο, για να σωθούν από την πανώλη που είχε πέσει στην Αθήνα. Αλλά εντυπωσιάζει και ο «Λουτρώνας», μοναδικός στην Ελλάδα χώρος δημόσιων λουτρών, σε μοναστήρι.

 

Το μοναστήρι ήταν το σπουδαιότερο στον Υμηττό, με μεγάλες και εύφορες εκτάσεις που είχε στην κατοχή του. Ξακουστό για την παραγωγή του φημισμένου μελιού, και φαρμάκων που παρασκεύαζαν οι μοναχοί, από τα ιαματικά φυτά και βότανα του βουνού. Διατήρησε την φορολογική του ατέλεια και την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αφού το 1458 και την έλευση του Μωάμεθ Β' στην Αθήνα, ο ηγούμενος υποδέχθηκε τον Πορθητή στην πύλη της Μονής και του έδωσε το κλειδί της πόλης, πάνω σε χρυσό δίσκο.

 

Η Καισαριανή διέθετε πλουσιότατη, παμπάλαια βιβλιοθήκη και υπήρξε διαχρονικά σπουδαίο πνευματικό κέντρο για την πόλη της Αθήνας, όπου διδάξαν σημαίνοντες φιλόσοφοι και λόγιοι της εποχής. Μεταξύ των οποίων και ο σπουδαίος Γεώργιος Πλήθων Γεμιστός. Και μπορεί να γλίτωσε από την αρπακτική μανία του Τούρκου, αλλά όχι απ' αυτήν των ομόθρησκων, οι οποίοι την λεηλάτησαν, πούλησαν σπάνια βιβλία και χειρόγραφα σε περιηγητές και το μοναστήρι κατάντησε στάβλος για άλογα και αγελάδες. Το 1822 ότι απέμεινε από την βιβλιοθήκη, μεταφέρθηκε στην Ακρόπολη. Αλλά καταστράφηκε ολοσχερώς. Αφού τα πολύτιμα χειρόγραφα χρησίμευσαν για να φτιάξουν φυσίγγια, οι Έλληνες Αγωνιστές.

 

Ο αδύναμος χειμωνιάτικος ήλιος έδωσε την θέση του, στις βαριές σκιές των πανύψηλων κυπαρισσιών, από τα οποία βρίθει το βουνό. Οι επισκέπτες αραίωσαν, σαν να τους ρούφηξαν τα δαιδαλώδη μονοπάτια και μόνο μια γάτα – φρουρός, έμεινε, στον αρχαίο και ιστορικό χώρο της Καισαριανής. Θα μπορούσες να πεις ότι το ταξίδι στον χρόνο, κάπου εκεί στο 1200 μ.Χ. τελείωσε, εάν μια κουκουβάγια δεν αποσπούσε την προσοχή μου. Το «πουλί της σοφίας», στάθηκε αθόρυβα σε μια σχισμή δένδρου και με την παρουσία του δήλωσε πως η γνώση δεν έφυγε ποτέ, αλλά είναι κρυμμένη, εδώ.