Η ΑΜΦΙΣΣΑ ΜΕΣΩ Ζ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΙ Α. ΔΕΛΜΟΥΖΟΥ ΠΡΩΤΟΠΟΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ 20ου Αιώνα

 Η ΑΜΦΙΣΣΑ ΜΕΣΩ Ζ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΙ Α. ΔΕΛΜΟΥΖΟΥ ΠΡΩΤΟΠΟΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ 20ου Αιώνα

Τα Ψηλά Βουνά. Ζαχαρίας Παπαντωνίου, 1918

Ένα βιβλίο θρύλος, ένα βιβλίο σταθμός, ένα βιβλίο που κόσμησε την ελληνική εκπαίδευση και κατέδειξε τις μεγάλες δυνατότητες του παιδαγωγικού λόγου, ένα λογοτεχνικό έργο που ανέδειξε την ομορφιά και την πλαστικότητα της δημοτικής γλώσσας.

Το βιβλίο αυτό όμως θα πέσει θύμα της διαμάχης του γλωσσικού ζητήματος, πιο ορθά των γλωσσοαμυντόρων της καθαρεύουσας, των ανθρώπων που ανέστειλαν για δεκαετίες την εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας.

Αυτών που καθυστέρησαν τη μόρφωση του ελληνικού λαού, των ανθρώπων που υπηρετούσαν την πολιτική σκοπιμότητα της χειραγώγησης της εκπαίδευσής μας και έκαναν διώξεις επί διώξεων σε μεγάλους παιδαγωγούς, σε θαυμαστά βιβλία.

Η δράση των μικρών ηρώων, του βιβλίου εξελίσσεται στη Στερεά Ελλάδα των αρχών του περασμένου αιώνα. Ψηλά στα χιονόδοξα βουνά, σε φανταστικά χωριά και ονειρικά τοπία. Στην Ευρυτανία, την ιδιαίτερη πατρίδα του Ζαχαρία Παπαντωνίου. Αλλά και γενικότερα στη Ρούμελη, με την παρουσία ιστορικών τοπωνυμίων (Χάρμαινα) ως ζωντανά πρόσωπα ή μυθικών χαρακτήρων (Θύμιος από τα Σάλωνα) ως τοπόσημα.

Στη συντακτική επιτροπή του βιβλίου, υπάρχει και ο μεγάλος δημοτικιστής, από την Άμφισσα, ο Αλέξανδρος Δελμούζος. Ο οποίος μαζί με τον Δημήτριο Γληνό και τον Μανώλη Τριανταφυλλίδη, είναι τα ιδρυτικά μέλη του Εκπαιδευτικού Ομίλου (1910) που εργάστηκε για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και την εισαγωγή της δημοτικής γλώσσας στην εκπαίδευση.

Οι μεταρρυθμιστικές τους προσπάθειες (1917-1920 και 1922-1925) όμως τελικά δεν ευδοκίμησαν και επικράτησαν περισσότερο συντηρητικές προσεγγίσεις στα εκπαιδευτικά ζητήματα.